Tot op de bodem

Hieronder staan een aantal vragen beschreven die je kan gebruiken om met de kinderen in gesprek te gaan over het thema van de voorstelling. Het is van belang om dit gesprek open te houden; geef geen goed of fout antwoorden. Stel vooral veel vragen. Zo kom je waarschijnlijk met je klas op verrassende inzichten.

• Denk jij vaak na over wat er onder je voeten leeft? Waarom wel of waarom niet?
• Wat zijn bodemdieren? Welke bodemdieren ken je?
• Wat vind jij van dieren die onder de grond leven?
• Kijk jij altijd naar de grond als je loopt? Waarom wel of niet?
• Wat zou jij het allerliefste in de hele wereld willen hebben?
• Van wie is de aarde? Wie is de baas?

Verdeel de klas in groepjes. Zet een timer van 5 minuten op het digibord. Laat de kinderen binnen deze tijd zoveel mogelijk dieren en insecten opschrijven die ze kennen die onder de grond leven.

Na 5 minuten geef je de leider van een groepje de opdracht om de namen van dieren op hun lijstje voor te lezen. Als andere groepen hetzelfde dier hebben opgeschreven zetten ze bij die naam een kruisje. Is er een groepje dat een dier heeft opgeschreven dat geen enkel ander groepje op het lijstje heeft staan?

Variatie:

Geef groepjes een soort insect wat ze moeten onderzoeken op google of in boeken uit de klas. Bijvoorbeeld torren. Hoeveel verschillende soorten torren kunnen ze vinden?

De thema’s die worden aangesneden in de voorstelling zorgen hopelijk voor voldoende gesprekstof. Om verder te praten over het thema van de voorstelling hebben wij een aantal vragen geformuleerd.

TIP: zorg dat de leerlingen in een kring zitten zodat iedereen elkaar kan zien. Neem onderstaande vragen als houvast voor het voeren van een filosofisch gesprek met de leerlingen. Vertel de leerlingen dat er geen goed of fout is bij het beantwoorden van deze vragen. Door met elkaar te praten en elkaar vragen te stellen, word je samen wijzer.

De vragen die je kan stellen in de klas:

• De hebberige prins dacht dat bezit het belangrijkste was in het leven, maar wat heeft hij denk je geleerd in het verhaal van tot op de bodem?
• Welke aardbewoner is het meest belangrijk denk je?
• Ben je anders gaan kijken naar wat er onder de grond leeft? Waarom wel of waarom niet?
• Als jij een dag een bodemdier zou mogen zijn, welke zou je kiezen? En waarom?
• Wat zou jouw, zelfbedachte, bodemdier kunnen toevoegen in de kringloop van het leven?

Jullie hebben voor de voorstelling allemaal een bodemdier gemaakt die heeft meegespeeld in de voorstelling. Geef deze bodemdieren een huis. Maak met de hele klas een bodem en plak/hang je dieren daar in, zodat ze eindelijk een huis hebben.

Ideeën:

• Teken op het digibord een horizonlijn met daarop een boom, onder deze horizonlijn tekenen leerlingen gangenstelsel, stenen en andere dingen die je onder de grond tegen kan komen. Daarna hang je de dieren op die ze hebben gemaakt in de voorstelling. Waar wonen deze dieren? Wonen sommige dieren bij elkaar?
• Ga met elkaar plakken en knippen en creëer zo een groot kunstwerk dat in de klas kan worden opgehangen of misschien vind je wel een hele mooie plek in school.
• Maak een soort poppenkast waar de bodemdieren met elkaar gesprekjes kunnen hebben. Hoe reageren de dieren op elkaar als ze elkaar onder de bodem tegen komen?

Neem de kinderen mee naar buiten en zoek een mooi stukje gras op. Laat de leerlingen allemaal een eigen vierkantje gras markeren (bijvoorbeeld met vier satéprikkers).

Laat de leerlingen eens goed kijken naar dit vierkantje. Wat zien ze allemaal groeien, lopen of krioelen? Misschien is het leuk dat ze als een echte onderzoeker een notitieboekje meenemen om aantekeningen te maken.

• Laat leerlingen een tekstje schrijven over wat ze hebben gezien. Dat kan heel feitelijk, maar je kan ze natuurlijk ook een gedicht laten schrijven.
• Aan de hand van de tekst kunnen ze "hun eigen" stukje gras presenteren. Laat de rest van de leerlingen naar het stukje gras kijken terwijl ze luisteren naar de tekst.
• Bespreek na met de leerlingen. Hadden ze ooit al eens eerder zo aandachtig gekeken naar een stuk gras? Wat is hen opgevallen? Waren er hele grote verschillen tussen de verschillende stukjes gras?

Via deze link kan je een vouchercode aanvragen om gratis de film Onder het Maaiveld te bekijken. In deze film krijgen leerlingen een kijkje in de wondere wereld van het leven in de bodem.

Als jullie geïnspireerd zijn geraakt door de voorstelling en meer met de leerlingen bezig willen met wat er in de bodem leeft, dan is het misschien leuk om een schooltuin te beginnen. Op deze website vind je allerlei tips en tricks.

Op de website van het IVN vind je allerlei extra materiaal over bodemdieren. Ze bieden (gratis) lespakketten aan, geven tips over bodemonderzoek en hebben allerlei video's gemaakt over de verschillende bodemdieren. Zeker de moeite waard om hier eens rond te neuzen.